بررسی مسأله بزهکاری و عوامل موثر برآن

بزه به سرکشی فرد در برابر اراده اجتماع که به وسیله مقررات تعیین گردیده است اطلاق می شود بزهکاری همه گروههای سنی از کودکان تا بزرگسالان را شامل می شود و از جمله معضلاتی است که در اکثر جوامع از ابتدایی تا پیشرفته را در بر می گیرد مسئولین اصلاح و امنیت کشورهای مختلف برای پیشگیری و مبارزه بااین انحراف اجتماعی تمهیداتی اندیشیده و به کار بسته اند لیکن

دسته بندی	حقوق
فرمت فایل	doc
حجم فایل	275 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	223

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فهرست مطالب

عنوان	صفحه
چکیده تحقیق	3
بیان مساله	3
اهمیت و ضرورت تحقیق	3
اهداف تحقیق	4
ادبیات تحقیق	4
روش تحقیق	5
نتایج تحقیق	6
نتیجه گیری کلی	6
پیشگفتار	8
فصل اول
مقدمه	12
بیان مساله	14
سوال آغازین تحقیق	16
سوالات فرعی تحقیق	17
اهمیت و ضرورت موضوع مورد بررسی	18
شناخت علل و عوامل موثر در بزهکاری و اجتناب از آن	19
اهداف کلی تحقیق	20
ادبیات تحقیق	21
بزهکار کیست	23
بی هنجاری	25
انواع جرایم ارتکابی اطفال و نوجوانان	27
جرائمی که در اثر عدم رعایت شئونات اسلامی حادث می گردد	32
ویژگی های نوجوانان بزهکار	34
رفتارهای عادی کودک	37
بزهکاری جوانان و نموجوانان در جامعه	39
عوامل موثر در ارتکاب جرم از سوی جوانان و نوجوانان	41
ضرورت تشکیل دادگاه های اطفال	53
منابع فصل اول	64
فصل دوم
مبانی نظری تحقیق	67
چهارچوب تئوریtheretical frome work	68
تئوریهای مربوط به سنجش متغیر وابسته	70
نظریه های جامعه شناسی کجروی	72
نظریه ساترلند	74
زیگمون فروید ، دیوید ریزمن عامل مذهب	76
نظریه افسردگی تاپیر	79
تئوری کولی	83
تئوری هرم نیازهای آبراهام مازلو	86
مکوبی و مارتین	88
دورکیم ( بیگانگی اجتماعی )	90
دورکیم ( آنومی اجتماعی )	92
فرضیات تحقیق	95
دیاگرام مدل علی برای عوامل موثر بر میزان گرایش به بزهکاری (y )	99
تعاریف نظری و عملیاتی تحقیق	100
منابع فصل دوم	104
فصل سوم
مقدمه	107
روش تحقیق	108
روش آمایش نمونه ( جامعه آماری / شیوه نمونه گیری )	109
روش پژوهش یافته ( نوع روش تحقیق )	110
روش گزینش داده ها ( ابزار جمع آوری داده ها )	110
روش پردازش آمارها	111
منابع فصل سوم	112
فصل چهارم
جداول فراوانی توصیف و تفسیر و ترسیم نمودار	114
آزمون همبستگی و جداول دو بعدی آزمون فرضیه با استفاده از روش های متناسب آماری	165
ضریب همبستگی پیرسون (r) : مبتنی بر عوامل اجتماعی	166
منابع فصل چهارم	173
فصل پنجم
یافته های تحقیق	175
تفسیر جداول دو بعدی جدول شماره 32 تاثیر عوامل محیطی در بزهکاری افراد	176
نتیجه گیری کلی	179
عوامل اجتماعی	182
عوامل اقتصادی	184
استنتاج تئوریکی	185
پیشنهادات و راهبردها	191
دیگر پیشنهادات	196
محدودیتهای تحقیق	198
ضمایم و پیوست ها
منابع و ماخذ	200
پرسشنامه	204
زندگی نامه یک مجرم معتاد	210

فصل اول : کلیات تحقیق

مقدمه

1/1 بیان مساله

2/1 سوالات آغازین تحقیق

3/1 اهمیت و ضرورت موضوع مورد بررسی

4/1 اهداف کلی تحقیق

5/1 ادبیات تحقیق

6/1 پیشینه نظری و عملی تحقیق در ایران

مقدمه

بزه به سرکشی فرد در برابر اراده اجتماع که به وسیله مقررات تعیین گردیده است اطلاق می شود بزهکاری همه گروههای سنی از کودکان تا بزرگسالان را شامل می شود و از جمله معضلاتی است که در اکثر جوامع از ابتدایی تا پیشرفته را در بر می گیرد . مسئولین اصلاح و امنیت کشورهای مختلف برای پیشگیری و مبارزه بااین انحراف اجتماعی تمهیداتی اندیشیده و به کار بسته اند لیکن کماکان این مشکل اجتماعی به قوت خود باقی است . با گسترش ارتباطات جوامع مختلف اطلاعات و تجربیات و دستاوردهای خود را در اختیار یکدیگر قرار می دهند و از تکرار تجربه های نا موفق جلوگیری به عمل می آورند .

بزهکاری در کودکان و نوجوانان بسیار شایان توجه است زیرا در این سنین روح و جسم آنان همچون لوح سفیدی است که می توان هر چیزی را بر روی آن حک نمود برای سلامت اجتماع بهتر است توجه را به این بخش از اجتماع معطوف کرد تا از بروز معضلات دیگر جلوگیری عمل می آید .

در هم تنیدگی مشکلات اجتماعی به بروز مشکلات عدیده دیگر کمک می نماید و مسئولین را به طور مدام درگیر مسائل مختلف می سازد چاره اندیشی و اقدام به آن هزینه های هنگفتی را می طلبد که می تواند در راه سازندگی مصرف گردد .

بررسی علل و عوامل بزهکاری حاکی از کمبود هایی است که در زمینه های مالی ، فرهنگی ، عاطفی و اجتماعی وجود دارد که می توان با رسیدگی و برخورد ریشه ای به مرتفع ساختن آن کمک نمود . شاید بتوان به جرات گفت که برقراری عدالت اجتماعی می تواند بهترین راهکار باشد و بدست نخواهد آمد مگر آنکه در تمام زمینه ها و به طور همه جانبه باعلل و عوامل بزهکاری و مبارزه جدی نمود والدین آگاه می دانند که الگوی فرزندان خود قرار گیرند . کودکان ابتدا طوطی وار همه چیز را می آموزند و سپس آن را درونی می سازند و جزء شخصیت خود قرار می دهند .

ساخت شخصیت کودکان از همان اوان کودکی صورت می گیرد و حساسیت روح ونقش پذیری سریع آنان حاکی از همین مدعاست . فلذا برای صحت و سلامت اجتماع می بایست به این بخش از جامعه توجه خاص داشت و روح لطیف آنان را با حرکات ، افکار و سخنان نابجا و رفتار و برخورد غیر منطقی خوشه دار نساخت .

1-1 بیان مسئله

بزهکاری یک پدیده جهانی و اجتماعی است و با خلقت بشر تحت عناوین مختلف از قبیل سر پیچی ، سر کشی ، رفتار ناشایست و ناپسند آغاز گردیده است چنانچه در قران کریم آمده است : اذا فلنا ملائکه اسجد الارم فسجدوا الا ابلیس ابی و استکبر و کان من الکافرین

چون فرشتگان را فرمان دادیم که بر آدم سجده کنید همه سجده کردند مگر شیطان که ابا و تکبر ورزید و از فرقه کافران گردید .

بزه در حالت انزوا و انفراد مفهومی ندارد و از نظر زمان و مکان متغیراست . بدین ترتیب در راستای توسعه اجتماعی ، اقتصادی ، فرهنگی کشور توجه و بررسی معضلات اجتماعی چون جرم یا بزهکار و تلاش جهت تعدیل مسائل فوق اهمیت بسزایی داشته و تاثیرات غیر قابل انکاری در سیستمهای مختلف دارد .

بزهکاری به عنوان یک معضل اجتماعی تاثیرات مخربی در بخشهای مختلف داشته و مستلزم صرف هزینه های سنگین اقتصای است . برای برچیدن بزهکاری نیاز به تحقیقات وسیع و همکاری همه جانبه سازمان ها موسسات و وسایل ارتباط جمعی و دیگر اقشار می باشد . زیرا زمینه ساز ارتکاب انجام گرفته موجب پیدایش تغییرات مثبت و ارزنده ای است در نحوه مدیریت و چگونگی آن گشته است .

شناخت عوانل اجتماعی یازمینه هایی که بزهکار در آن قرار داشته ، فرهنگ کسب زندگی ، نوع تعاملات میزان آموزش و مسائل خانواده و ... حائز اهمیت است به نظر می رسد تعدیل پدیده بزهکاری نیاز به هماهنگی بیشتر درون و برون سازمان داشته و گردآوری مجموعه ای از نیروها و امکانات با برنامه ریزی مدون جوابگوی این نیاز خواهد شد . چرا که موجودیت هر جامعه بستگی به میزان نظم و همبستگی در بین اجزاء آن دارد اساس نظم اجتماعی در این است که مردم بدانند دیگران از آنها چه انتظاری دارند و بتوانند رفتار دیگران را در بیشتر موارد پیش بینی کنند . از سوی دیگر می توان گفت بی نظمی و ناهنجاری یا بزهکاری در جامعه زمانی به وجود می آید که افراد به وظایف خود عمل نکنند و یا نسبت به آنها آگاه نباشند و در هر جامعه شیوه هایی خاصی وجود دارد که بوسیله آنها بر رفتار اعضاء نظارت می کنند و نظم اجتماعی را برقرار می کنند . اما باید گفت که بررسی علل وعوامل جرم که جزیی از ناهنجاریهای اجتماعی هست مقوله ای بس گسترده هست که نمی توان آنرا به راحتی مورد پژوهش و بررسی قرار داد که چرا بعضی از انسانها مرتکب جرم و خلاف می شوند و می توان این سوال رابه تفکیک جرائم نیز مطرح ساخت . اینکه چرا بعضی از انسانها به بزهکاری روی می آوردند . آیا کمبودهای مادی و فقر باعث بزهکاری می شود ؟ آیا فقر فرهنگی و ... موجب بزهکاری افراد می شود اینها سوالاتی هستند که می توان باتحقیق و تفحص به آنها پاسخ داد و چه بسی سوالات و عوامل بسیاری باشند که در این امر دخیل اند . لذا در این تحقیق سعی بر این است تا پاره ای از علل و عواملی که در بزهکاری افراد نقش دارند را مورد مطالعه و پژوهش قرار می دهیم . امید است که قوانین جامعه طوری وضع شود و یا فرهنگ جامعه به سطحی از کمال برسد که دیگر هیچ بزهکاری در جامعه وجود نداشته باشد . انشاءالله .

2-1 سوال آغازین تحقیق

چه عواملی درگرایش افراد به بزهکاری موثر می باشد .

همچنانکه می دانیم در پاسخ به این سوال اصلی و آغازین ابتدا باید به سوالات فردی پیرامون آن پرداخت یعنی پدیده های اجتماعی با مجموعه ای از علل و عوامل مواجه اند .

سوالات فرعی ( تفضیلی ) تحقیق :

1- آیا عوامل فردی ( جنس ، سن ، تحصیلات ، درآمد ، خانواده ، تعداد افراد خانواده ، محل سکونت ، تحصیلات پدر و مادر ، نوع مسکن و ... ) در گرایش افراد به بزهکاری موثر می باشد .

2- آیا عوامل خانوادگی ( طلاق ، اختلافات خانوادگی ، فوتوالدین ، وجود ناپدری و یانامادری ، وضعیت سرپرستی کودکان و نوجوانان بعد از جدایی والدین میزان والدین به ترتیب آنها ، میزان گرایش فرزندان به خانواده و ... ) در گرایش افراد به بزهکاری موثر می باشد .

3- آیا عوامل اجتماعی ( میزان رضایت از اوضاع جامعه ، بیگانگی اجتماعی ، همبستگی اجتماعی ، روابط و مبادلات اجتماعی و آنومی اجتماعی و ... ) درگرایش افراد به بزهکاری موثر می باشد .

4- آیا عوامل انگیزشی ( میزان محرومیت نسبی ، امیدواری برای ارضای نیاز و .. ) در گرایش افراد به بزهکاری موثر می باشد ؟

5- آیا عامل هنجاری ( میزان از خود بیگانگی و گرایش به همسالان و .. ) در گرایش به بزهکاری موثر می باشد ؟

6- آیا عامل دینی ( میزان گرایش به مذهب ) در گرایش افراد به بزهکاری موثر می باشد ؟

در این تحقیق حاضر از کسانیکه در کانون اصلاح و تربیت تهران زندانی بودند و مرتکب جرم ( بزه ) شده بودند با استفاده از پرسشنامه ای مدون به پژوهش و تحقیق حاضر به انجام رسیده است که مسلماً بدون شناخت و آگاهی از این تاثیرات قادر به ریشه یابی و نهایتاً پیشگیری خواهیم بود .

لذا در این تحقیق سعی می کنیم به کمک مصاحبه بر اساس پرسشنامه که شامل سوالات مختلفی مبتنی بر گویه های تدوین شده توسط فرضیات تحقیق می باشد به یک نتیجه گیری علمی و اساسی دست می یابیم .

3-1 اهمیت و ضرورت موضوع مورد بررسی

امروزه در جامعه ما مشکلات عدیده منجر به سستی بنیان خانواده می شود که یکی از نتایج زشت و کریه و منفور آن کودکان بزهکار است که از جمله دردناکترین آنها نیز هست . بنیان خانواده باید مخصوصاً در جامعه ای که دارای تمدن کهن است محکم باشد که با مسائل مادی از هم نپاشد . در جامعه کنونی که اخلاقیات سیر قهقه ای را طی می کند و مذهب و نقش و جایگاه اصلی خود را از دست می دهد و نوجوانان به آن چشم تحجر نگاه می کنند بزهکاری در همه سنین از رشد کیفی وحشت آوری برخوردار شده است و بزهکاری به راحتی دست به جنایات فجیع می زنند که زبان از گفتن آن حاضر است و بعضاً مجرمینی که قربانیان آنان مهر سکوت بر لب دارند و مجرم و ریشه های اعتماد خشکانیده می شود و امنیت و آرامش ملی را بر هم زده اند و ریشه های اعتماد خشکانیده می شود بررسی اخیر به مادر زمینه شناخت های زیر کمک می نمایند .

شناخت علل و عوامل موثر در بزهکاری و اجتناب از آن

پی بردن به حساسیت امر تربیت

شناخت علل و عوامل اجتناب از بزهکاری نوجوانان و عادی و بکارگیری آن

جهت اصلاح محیط نوجوانان بزهکار

و همانطور که می دانیم جامعه مادر زمره جوامع در حال توسعه است و یا از طریقی جامعه ما در حال گذار از جامعه سنتی به صنعتی است لذا برای توسعه و پیشرفت نیازمن به یک نیروی کاری و متخصص که همان جوانان می باشد نیازمندیم . که آینده با گامهای جوان و متاثر از اندیشه ها و طرز تلقی های ایشان رقم زده خواهد شد . ولی متاسفانه مشکلاتی چون بزهکاری و اعتیاد ، سرقت و غیره جوانان کشور را در ورطه هلاکت و نابودی می کشد و مانع از پیشرفت و سازندگی و شکوفایی جامعه می گردد . لذا می بایست شرایط و امکاناتی را برای جلوگیری از این بزهکاری مهیا و فراهم نمود و راه های پیشگیری از آن راارائه نمود .

امروزه باید منشاء و ریشه اصلی برخی از تبهکاریها و بزهکاریها را در کل حیات اجتماعی و نوعی خاص از روابط انسانی خاکم بر جامعه جستجو کرد .

4-1اهداف کلی تحقیق

1- فراهم کردن زمینه آشنایی نظری با مفاهیم بزهکاری و عوامل موثر بر آن

2- بررسی میزان همبستگی بین عوامل و میزان بزهکاری

3- بررسی میزان گرایش افراد به بزهکاری ( به عنوان متغیر وابسته y )

4- بررسی علل و عوامل موثر بر بزهکاری ( به عنوان متغیر مستقل : x )

ترسیم دیاگرام مدل علی

5- ارائه راه حل ها و پیشنهادات لازم در زمینه پیشگیری از بزهکاری در سطح جامعه

5-1 ادبیات تحقیق

1-5-1 تعریف بزه ، بزکار و بزهکاری

بزه عبارت است از اقدام به عملی که بر خلاف موازین ، مقررات و قوانین و معیارهای ارزشی و فرهنگی جامعه باشد ( فرجاد ، 1372 ص 69 )

بررسی های جرم شناسی نشان می دهد که هر معلولی علتی دارد و هیچ چیز به خودی خود به وجود نمی آید . بنابراین هر جرمی هم دارای علتهای سازنده ای است که بر افراد جامعه اثر می گذارد و آنان را به سوی ناسازگاری و ناهنجاری سوق می دهد . پیامد این سوق دادنها : ارتکاب بزه است و کسی که مرتکب بزه می شود ( بزهکار ) نامیده می شود ( ستوده و میرزایی ، 1381 ، ص 142 )

بزهکاری مجموعه ای از جرمهاست که در یک زمان و مکان معین به وقوع می پیوندد . در واقع بزهکاری شناخت عاملهایی است که جرم ایجاد می کند یابه عبارت دیگر مطالعه این پدیده مورد بررسی قرار می گیرد .در حقیقت کلیه ی پدیده های اقتصادی ، فرهنگی ، بهداشتی ، سیاسی ، مذهبی ، خانوادگی ، و مانند آنها را در جامعه شامل می شود ( ستوده و میرزایی ص 143 )

بزهکاری از واژه لاتین Delinquer در معنای « خطا کردن » گرفته شده است و وضع یا حالتی است که شخص تخطی کننده از الزامات قانونی خود را با آن مواجه می یابد . در این صورت ارتکاب جنایت اسناد مسئولیت به مجرم شده و متعاقب آن با مجازاتهایی روبرو می شود . اصلاح بزهکاری را می توان به هنگام مشخص ساختن ویژگی های تمامی صور تخطی از قانون و همچنین امور جنایی ( نظیر دزدیها ، تقلبها ، جرایم ، سوء استفاده های مالی و ... ) که در کشوری یا منطقه و یا دورانی خاص صورت وقوع می یابند به کار برد .

بزهکاری جوانان و یا بزهکاری نابالغان ، تابع مجازاتهای حقوقی خاص است « دورکیم » جامعه شناس فرانسوی جرم و بزه را چنین تعریف می کند اعمالی جرم یا بزه محسوب می شود که وقوع آنها وجدان جمعی را می آزارد و اجتماع نسبت به مرتکبین آن واکنش نشان داده و آنها را مجازات می کند ( فرجاد ، 1372 ، ص 14 )

در ایران بزهکاری به کل جرمهایی گفته می شود که در صورت ارتکاب بهموجب قوانین قصاص ، دیانت ، حدود و تعزیرات دارای مجازات هستند حداقل سن بزهکاری در جامعه های مختلف فرق می کند . حداقل سن در امریکا 7 ، انگلستان 10 ، یونان 12 ، فرانسه و لهستان 13 ، اتریش ، آلمان ، ایتالیا ، بلژیک و بوگوسلاوی 14 سال . حداقل سن بزهکاری در زندان اصفهان 12 سال گزارش شده است . در کانوناصلاح و تربیت تهران و مشهد حداقل سن 10 سال بوده است ( کوارسوس ، 1369 ص 605 )

بر اساس تحقیقات « لئوته » بزهکاری از 12 سالگی آغاز می شود و تا 18 سالگی افزایش آن محسوس نیست از 18 تا 25 سالگی فعالیت جنایی افزایش می یابد و از 25 تا 30 سالگی رقم تبهکاری خیلی بالاست ( ماهنامه ، اصلاح و تربیت 1375 شماره 25 ص 11 )

2-5-1 بزهکار کیست

بزهکار کسی است که متهم به ارتکاب رفتار ضد اجتماعی و یا قانون شکنی است ولی به علت آنکه سن قانونی ( معمولاً هجده سالگی نرسیده است مانند یک مجرم بزرگسال مجازات نمی شود ) به عبارت دیگر می توان گفت بزهکار کسی است که عمل او حاصل و نتیجه چندین سال نارضایتی از زندگی خانوادگی است با توجه به اینکه در آن عامل ارث ، والدین ناراضی و خشنود ، فقر و محیط زیست نقش موثر و تعیین کننده ای را دارند .

در فرانسه ، بلژیک ، سوئیس و اکثر کشورهای جهان ، عنوان بزهکار به طفلی اطلاق می شود که جرمی را به صورت خلاف ، جنحه و یا جنایت مرتکب شده باشد . در ایران طفل بزهکار به کسی گفته می شود که مرتکب عملی گردد که قانون و یا شرع ارتکاب آن را منع کرده است و یا ترک عملی که انجام آن واجب و لازم است . در امریکا اصطلاح نوجوان بزهکار به نوجوانی گفته می شود که بین 16 تا 18 سال سن دارد و در این کشور اطلاق عنوان بزهکار به اطفال خیلی وسیع در قوانین پیش بینی شده است مثلاً در ایالت ویومینگ اطفال وقتی بزهکار هستند که بر خلاف قوانین و مقررات ایالت مذکور رفتار نمایند و قابل اصلاح و تربیت نباشند و یا با سارقین و افراد فاسد الاخلاق و عیاش با اطلاع و آشنایی به اعمال و رفتار آنها معاشرت نمایند و یا بدون اطلاع والدین یا سرپرستی قنونی خود منزل یا محل سکونت را ترک گویند و یا بیکار باشند و در وضعی که احتمال ارتکاب جرم است به سر برند ، و یا به مراکز بد نام ، قمار خانه ، کازینو و یا اماکنی که به طور موقت بساط قمار را مهیا نموده و یا میخانه و کافه هایی که مشروبات الکلی می فروشند . رفت و آمد می نمایند یا شب را در کنار خیابان بیتوته کنند و کنار خط راه آهن از آن به پایین بپرند و یا در ضمن حرکت قطار به آن سوار شوند و یا با پر خاشگری و تند خویی و سر کشی با دیگران رفتار نمایند ( شامیابی ، هوشنگ ص 22و23و24)

شناخت علل و عوامل موثر در بزهکاری و اجتناب از آنبررسی مسأله بزهکاری و عوامل موثر برآنانواع جرایم ارتکابی اطفال و نوجوانان